ประวัติความเป็นมา

คัตติ้ง(Cutting) เป็นการขี่ม้าในสไตล์เวสเทิร์นประเภทหนึ่ง ที่ม้าและผู้ขับขี่จะถูกตัดสินอยู่บนพื้นฐานของทักษะความสามารถในการคัดแยกวัวจำนวน 1 ตัวออกจากฝูงและคอยกันให้อยู่ห่างออกจากฝูงเป็นช่วงระยะเวลาสั้นๆ รูปแบบการแข่งขันจะมีลักษณะคล้ายๆกับการขี่ม้าประเภทแรนช์ ซอร์ทติ้ง(Ranch sorting) และทีมเพนนิ่ง(Team penning)

กีฬาประเภทนี้แรกเริ่มเดิมทีมาจากรูปแบบการทำงานภายในฟาร์มปศุสัตว์ที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของอเมริกา ซึ่งม้าจะทำหน้าที่ในการแยกวัวออกจากฝูงสำหรับการจัดการด้านต่างๆ เช่น การทำวัคซีน การตอน การคัดแยกประเภทและขนาดวัว เพื่อให้ง่ายต่อการทำงาน ในที่สุดก็กลายมาเป็นการแข่งขันกันระหว่างม้าขี่ประเภทคัตติ้ง (Cutting) ที่ดีที่สุดกับผู้ขี่ที่เก่งที่สุด โดยมีการเพิ่มกฎกติกาเข้าไปเพื่อให้เข้าใจตรงกัน

จนกระทั่งปี ค.ศ. 1946 สมาคมขี่ม้าคัตติ้งแห่งชาติ(National Cutting Horse Association) ก็ได้ก่อตั้งขึ้น โดยมีหน้าที่คอยดูแลกิจกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการขี่ม้าประเภทคัตติ้งมาจนถึงทุกวันนี้ และยังเป็นหนึ่งในกีฬาขี่ม้าที่เติบโตเร็วที่สุดของวงการกีฬาขี่ม้าโลก โดยในงาน NCHA Futurity ปี 2006 มีผู้เข้าร่วมแข่งขันที่สหรัฐอเมริกาอย่างมากมาย เพื่อล่าเงินรางวัลรวมมากกว่า 3,700,000 $ ซึ่งมากกว่ารางวัลในการแข่งขันครั้งแรกถึง 100 เท่า

เม็ดเงินซึ่งได้รับการอนุมัติจากสมาคมขี่ม้าคัตติ้งแห่งชาติ(NCHA) ในแต่ละปีขณะนี้มีมูลค่าเกินกว่า 39,000,000 $ โดยเงินรางวัลดังกล่าวนี้ยังไม่ได้รวมเงินรางวัลจากสมาคมขี่ม้าคัตติ้งแห่งประเทศออสเตรเลีย(Australia Cutting Horse Association), สมาคมขี่ม้าคัตติ้งแห่งอเมริกา(American Cutting Horse Association) และการประกวดแสดงสายพันธุ์ที่สมาคมจัดขึ้น หรือการแสดงที่จัดขึ้นในประเทศแคนาดาและทวีปยุโรป

ในปี ค.ศ.1972 สมาคมขี่ม้าคัตติ้งแห่งชาติ(NCHA) ได้ก่อตั้งขึ้นในประเทศออสเตรเลีย โดยเป็นบริษัทในเครือของสมาคมขี่ม้าคัตติ้งแห่งสหรัฐอเมริกา(American National Cutting Horse Association)

การแข่งขันขี่ม้าประเภทคัตติ้ง(Cutting) ในประเทศออสเตรเลียนั้นคือรายการ NCHA Futurity ซึ่งจะจัดขึ้นทุกๆเดือนพฤษภาคมหรือเดือนมิถุนายนที่ศูนย์จัดแสดงม้าและปศุสัตว์แห่งชาติ(Australian Equine and Livestock Events Centre หรือเรียกย่อๆว่า AELEC) เมืองแทมเวิร์ธ รัฐนิวเซาท์เวลส์ ซึ่งในระหว่างการแข่งขันครั้งที่ 36 ที่จัดขึ้นในปี 2009 นั้น เงินรางวัลจำนวน 540,000 ดอลล่าร์ออสเตรเลียได้ถูกใช้ไปในช่วงตลอดการแข่งขัน 11 วัน

กฎกติกาแบบพอสังเขป

ม้าที่นิยมใช้แข่งขันคือ ม้าพันธุ์อเมริกันควอเตอร์ แต่ว่าม้าสายพันธุ์อื่น ๆ ก็สามารถนำมาใช้งานได้เช่นกัน ม้าสำหรับขี่ประเภทคัตติ้ง(Cutting) ต้องเป็นม้าที่มีความคล่องแคล่ว มุ่งมั่น และมีไหวพริบดี โดยม้าเหล่านี้จะถูกฝึกให้มีสัญชาตญาณในการแยกวัวออกจากฝูงโดยเฉพาะ

ในการแข่งขันนั้นม้าและผู้ขี่จะเลือกและพยายามแยกวัวออกมาจากกฝูงจำนวน 1 ตัว (โดยทั่วไปจะใช้วัวตอนหรือวัวสาว) ขณะนั้นวัวจะพยายามกลับไปที่ฝูงของมัน ผู้ขี่จะต้องผ่อนสายบังเหียนลง(วางมือลงไว้ที่หัวอาน)และปล่อยหน้าที่ในการคอยกันวัวไม่ให้กลับไปยังฝูงเป็นของม้าทั้งหมด สิ่งนี้เป็นงานที่ม้าสามารถทำได้ดีที่สุด โดยมีทั้งความสนุก, ความฉลาด และเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของม้าแต่ละตัว

ผู้เข้าร่วมแข่งขันจะมีเวลา 2 นาทีกับอีก 30 วินาที โดยจะต้องทำการแยกวัวทีละตัว และคอยกันวัวเอาไว้สักพักหนึ่งแล้วค่อยปล่อยกลับเข้าฝูง จนครบจำนวน 3 ตัวต่อการโชว์ 1 ครั้ง หรือถ้าแยกวัวได้เพียง 2 ตัวก็เป็นที่ยอมรับได้ กรรมการจะตัดสินให้คะแนนจากความสามารถของม้าเป็นหลัก โดยคะแนนที่ให้จะอยู่ระหว่าง 60 – 80 คะแนน ซึ่งปกติคะแนนเฉลี่ยส่วนใหญ่ที่ทำได้จะอยู่ที่ประมาณ 70 คะแนน

Cutting horse

ชอบๆ ครับ ม้าเค้านี่สุดยอดเลย ขั้นเทพ โยกพริ้วเลย

ม้าแต่ละตัวจะฝึกมาตั้งแต่เด็กเลยครับ ใช้เวลาฝึกนานหลายปี เน้นเฉพาะด้านแต่ละประเภทไปเลย จะไม่นำมายำรวมกัน ทำให้ม้าจะมีความสามารถในประเภทนั้นๆสูงมากเลยล่ะครับ

ขอบคุณสำหรับบทความดีๆ ครับ

ดูวีดีโอประกอบแล้ว ยิ่งเห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้นครับ อันนี้ผมให้ ผ่าน เย้ยยย...

ว่าแต่ วัวฝูงนี้น่าจับมาเลี้ยงจังเลยนะครับ